Czym jest pełnomocnictwo?
Pełnomocnictwo to nadawanie komuś uprawnień, by ten działał w naszym imieniu. Udziela się go zwykle wtedy, gdy samemu nie jest się w stanie wykonać jakiejś czynności, na przykład poprzez pobyt w szpitalu, na kwarantannie, czy za granicą. Pełnomocnik może odebrać dokumenty i podpisać się za nas. Gdy udzielamy komuś pełnomocnictwa, stajemy się mocodawcą i to od nas zależy jakich praw komuś udzielimy i w jakim zakresie. Kwestię pełnomocnictwa reguluje kodeks cywilny, to w nim wypisane są wszystkie zasady, uregulowane prawa i obowiązki zarówno mocodawcy jak i pełnomocnika.
Rodzaje pełnomocnictw.
W prawie wyróżnia się trzy rodzaje pełnomocnictw:
- ogólne – czynności, które może wykonać pełnomocnik, ograniczają się do zwykłego zarządu. Są to bieżące, zwykłe sprawy, na przykład działanie w Twoim imieniu w organach administracji publicznej. Taka osoba może podpisać za Ciebie dokument, lub odebrać pocztę. Pewnych komplikacji dostarcza jednak fakt, że czynności zwykłego zarządu nie zostały dokładnie zdefiniowane w kodeksie przez ustawodawcę i dla każdego przypadku i sprawy będzie to wyglądać inaczej. Jeśli ktoś pracuje jako sprzedawca antykó, może udzielić komuś pełnomocnictwa na właśnie tę czynność i pozwalać kupować mu stare rzeczy w jego imieniu. Jeśli jednak ktoś jest z branży transportowej, takiego pełnomonictwa nie mógłby udzielić, ponieważ czynność ta wykraczałaby poza zwykły zarząd. Za to mógłby udzielić pełnomocnictwa ogólnego na zakup samochodów.
- rodzajowe – ten rodzaj dokumentu ustanawia się wtedy, gdy czynności do wykonania wykraczają poza sprawy zwykłego zarządu. W pełnomocnictwie rodzajowym zostają spisane szczegółowo wszystkie kwestie i zakres czynności jakich może podjąć się pełnomocnik i tylko do nich będzie ograniczona jest moc.
- szczegółowe – jest udzielane wtedy, gdy prawo wymaga, aby do konkretnej czynności był ustanowiony pełnomocnik. Czyli na przykład jest w sytuacji, gdy przenosi się własność nieruchomości.
Kto może być pełnomocnikiem?
Pełnomocnikiem nie musi być być ktoś z rodziny, może nim zostać osoba niespokrewniona, której ufasz i, z którą jesteś blisko. W zasadzie może to być każdy, o ile jest to osoba fizyczna z pełną lub ograniczoną zdolnością do czynności prawnych.
- Pełną zdolność do czynności prawnych posiada każdy, kto skończył osiemnasty rok życia, lub tę pełnoletność zyskał poprzez zawarcie małżeństwa.
- Osoba fizyczna z ograniczoną zdolnością do czynności prawnych to ta, która skończyła trzynaście lat, ale nie ma jeszcze osiemnastu, a także osoby ubezwłasnowolnione częściowo.
Co ciekawe, osoba z ograniczona zdolnością do czynności prawnych, będąca pełnomocnikiem, jest w stanie wykonać czynność, do której wymagana jest pełna zdolność do czynności prawnych. Pamiętaj jednak, aby mieć całkowite zaufanie do osoby, dla której ustanawiasz pełnomocnictwo. To ważne szczególnie w sytuacji, gdy z jakiegoś powodu nie będziesz mógł kontrolować poczynań pełnomocnika. Ta osoba będzie działać w twoim imieniu i finalnie to tyh poniesiesz konsekwencje jego czynów i cała odpowiedzialność za wykonane rzeczy ciążyć będzie na Tobie.
Do kiedy pełnomocnictwo jest ważne?
Taki dokument jest ważny przez okres, jaki zaznaczono w spisanej umowie. Jeśli zapis tego nie zakładał, pełnomocnictwo będzie ważne do odwołania, lub wygasa w chwili śmierci mocodawcy albo pełnomocnika. Chyba, że dokumencie, z przyczyn uzasadnionych, znalazło się zastrzeżenie, że pełnomocnictwo będzie trwać nawet po śmierci. Możliwe jest także sporządzenie takiego dokumentu, który będzie zakładał wykonanie jednorazowej czynności, a po tym przestanie mieć moc. Warto mieć na uwadze, że nie tylko udzielający pełnomocnictwa może zadecydować o jego odwołaniu, ale pełnomocnik także może zrzec się wykonywania tej funkcji. Odwołanie pełnomocnictwa odbywa się poprzez wypełnienie specjalnego dokumentu, którego wzór możesz znaleźć na stronie stronie swojego banku.
Pełnomocnik konta. Jak działa i funkcjonuje pełnomocnictwo do konta bankowego?
Jeśli decydujemy się na ustanowienie pełnomocnictwa do konta, musimy mieć na uwadzę to, że taka osoba będzie miała niemal takie same uprawnienia jak posiadacz rachunku. Będzie mogła robić wypłatę i wpłatę gotówki, nie tylko z bankomatów, ale także w oddziale, robić przelewy, pozmieniać hasła, a także dokonywać modyfikacji zleceń stałych bądź dodawać i usuwać odbiorców. Pełnomocnik otrzymuje dostęp do bankowości elektronicznej i bankowej, choć czasem do tego potrzeba osobnej umowy, którą wydaje bank. Nie w każdej instytucji finansowej pełnomocnik będzie miał wgląd we wszystkie informacje. W niektórych bankach, to właściel konta zdefiniuje, do czego pełnomocnik uzyska dostęp i na przykład może z tej listy wykluczyć podgląd historii transakcji.
Czego nie może robić pełnomocnik konta bankowego?
Choć lista tego, co może zrobić jest długa, są również rzeczy, których pełnomocnikowi do konta nie wolno. Oczywiście mamy tu na myśli pełnomocnictwo ogólne, które najczęściej ustanawia się, jeśli chodzi o nadzór nad rachunkiem bankowym. Jeśli chcielibyśmy nadać szczególne uprawnienia, należałoby wtedy spisać pełnomocnictwo szczegółowe.
Pełnomocnik nie może:
- udzielić komuś innemu dalszego pełnomocnictwa,
- wypowiedzieć lub zmienić umowę bankową,
- zamówić nowej karty,
- zawrzeć umowę o kredyt,
- złożyć dyspozycji na wypadek śmierci.
Należy jednak wspomnieć o tym, że każdy bank posiada także swoje odrębne zasady, regulujące kwestię pełnomocnictwa do rachunku. W niektórych placówkach nie będzie można zmieniać na przykład danych osobowych takich jak numer telefonu czy adres właściciela rachunku, a inne banki nie będą miały nic przeciwko temu. Dlatego zanim sporządzisz dokument pełnomocnictwa, zapoznaj się z regulaminem swojego banku.
Jak można udzielić pełnomocnictwa?
Taki dokument można ustanowić w odziale banku lub wypełnić w domu i wysłać pocztą na adres instytucji finansowej. W tym drugim przypadku, należy pamiętać o tym, że musi to być list polecony, do którego wymagane jest poświadczenie przez notatiusza. W większości banków niemożliwe jest zrobienie tego w bankowości mobilnej, w serwisie internetowym bądź przez infolinię, choć istnieją wyjątki.
Na przykład w mBanku będziesz mógł ustanowić pełnomocnika za pomocą tych dróg. Jeśli pełnomocnik jest także klientem mBanku, zostanie po prostu dopisywany do rachunku przez pracownika. W przypadku, gdy to nowy klient, instytucja musi potwierdzić jego tożsamość. Wysyła wtedy kuriera, pełnomocnik pokazuje swój dowód tożsamości i podpisuje odpowiednie dokumenty.
Wszędzie jednak wypełnienie takiego upoważnienia jest dosyć proste. Przede wszystkim musi zostać podpisane przez Ciebie oraz przez osobę, której wyznaczasz pełnomocnictwo. Oprócz podpisu, niezbędne jest uzupełnienie dokumentu następującymi danymi pełnomocnika. Musisz wpisać:
- jego imię i nazwisko,
- adres zamieszkania,
- numer PESEL,
- serię i numer dowodu osobistego (jeśli osoba upiważniona pochodzi z zagranicy, w tym miejscu należy wpisać jej serię i numer paszportu zagranicznego, a także datę ważności, serię i numer karty pobytu w Unii Europejskiej)
Ile kosztuje udzielenie pełnomocnictwa?
Procedura ta w tych niektórych bankach jest bezpłatna. Żadnej prowizji nie pobiera:
- mBank,
- Citi Handlowy,
- Bank Millenium,
- ING Bank Śląski,
- BNP Paribas,
- Peako SA,
- Alior Bank,
- Santander Bank Polska,
- Toyota Bank.
Natomiast w innych, w zależności od ich wewnętrznego regulaminu, musisz uiścić jednorazową opłatę:
- BOŚ Bank – 20 zł (jeśli pełnomonictwo ustanowisz przy zawieraniu umowy, nie musisz nic płacić),
- Bank Pocztowy – 7 zł,
- Credit Agricole – 15 zł (jeśli korzystasz z Konta dla Ciebie GO! żadna opłata nie zostanie pobrana),
- PKO BP – 25 zł (w koncie Platinium lub Platinium II nie będziesz musiał nic płacić),
- Getin Bank – 19,99 zł (z opłaty zwolnieni są posiadacze Konta Osobistego Noble oraz Konta Osobistego Noble Private Banking).
Upoważnienie do konta bankowego a pełnomocnictwo
Istnieją dwa określenia na sytuację, gdy poprzez podpisanie dokumentu, nadajemy uprawnień do swojego konta osobie trzeciej. Pierwsze z nich to „upoważnienie”, a drugie to „pełnomocnictwo”. Choć często te słowa stosowane są zamiennie, znaczą co innego. Różnią się przede wszystkim zakresem praw reprezentanta.
- Przy upoważnieniu osoba wyznaczona może wykonywać tylko określone czynności związane z rachunkiem bankowym w zastępstwie właściciela. Na przykład może odebrać list od banku.
- Przy pełnomocnictwie jednak sytuacja ma się trochę inaczej. Pełnomocnik ma prawa podobne do tych, co właściciel konta. Może wybierać gotówkę z konta czy robić przelewy.
Uwaga! Żaden z powyższych dokumentów nie daje praw, aby wziąć pożyczkę lub kredyt! To może zrobić tylko właściciel konta.
Długi na rachunku – kto za nie odpowiada?
Życie bywa przewrotne i mogą zdarzyć się różne rzeczy. Co więc w przypadku, gdyby właściciel konta, na którym ustanowione jest pełnomocnictwo popadł w długi? Czy komornik może zająć wtedy także konto pełnomocnika? Prawo przewidziało taką sytuację i przepisy są jasno skonstruowane w tej sprawie. W razie powstania długu, pełnomocnik jest chroniony i nie ma obowiązku uiszczenia jakiejkolwiek zapłaty. Tak samo w przypadku, gdyby to pełnomocnik sprowadził na siebie egzekucje komornicze – nikt nie ma prawa zająć konta, na którym jest wyznaczony jako pełnomocnik. Tak procedura by nie przeszła, ponieważ to nie on jest właścicielem rachunku. Także spokojnie, obie strony – pełnomocnik i mocodawca jest bezpieczny w razie zadłużenia drugiej osoby.