Kredyt kupiecki wydaje się być korzystnym rozwiązaniem dla obu stron. Przedsiębiorcy, którzy udzielają kredytu kupieckiego stają się bardziej konkurencyjni, a Ci którzy go zaciągają zyskują dość atrakcyjne dodatkowe źródło finansowania, które umożliwia rozwinięcie biznesu. Często określany jest mianem najtańszego kredytu. Co warto wiedzieć przed zaciągnięciem tego zobowiązania, jaki jest jego koszt, termin płatności i czy jest to dobre wyjście dla wszystkich?
Czym jest kredyt kupiecki?
Warto podkreślić, że w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw, szczególnie tych, które nie posiadają jeszcze ugruntowanej pozycji na rynku lub dopiero rozpoczynają działalność gospodarczą, finansowanie działalności stanowi jedno z głównych wyzwań. Dostęp do zewnętrznego finansowania jest mocno ograniczony, co przyczynia się do braku możliwości rozwoju i osłabienia pozycji na rynku. To swojego rodzaju błędne koło, gdyż brak możliwości zdobycia dodatkowych funduszy uniemożliwia dalszy rozwój, a brak stabilnej pozycji na rynku uniemożliwia dostęp do źródeł zewnętrznego finansowania.
Przedsiębiorcy poszukują możliwości zdobycia dodatkowych funduszy, które są przystępne, a jednocześnie przejrzyste, bez zbędnych zawiłości. Choć kredyt kupiecki jest jedną z najstarszych form kredytowych, która jest chętnie wykorzystywana przez przedsiębiorców, to dla wielu jest to termin zupełnie obcy.
Kredyt kupiecki nazywany jest także kredytem handlowym czy towarowym albo kredytem od dostawcy. Często określany jest także mianem płatności odroczonej. Ta forma finansowania działalności gospodarczej nie wymaga także większych formalności czy szczególnej formy prawnej. Choć może zostać spisana umowa pomiędzy przedsiębiorcami, to najczęściej dokumentem potwierdzającym dokonanie transakcji jest faktura z odroczonym terminem płatności. Kredyt kupiecki często wykorzystują firmy, które nie mają możliwości skorzystania z zewnętrznych źródeł takich jak kredyty bankowe, ale także przedsiębiorstwa, które nie chcą uruchamiać kredytów obrotowych. To co odróżnia kredyt kupiecki, od tego zaciągniętego w banku, to dodatkowe koszty. Koszt kredytu kupieckiego jest przeważnie zerowy, może wiązać się jedynie z brakiem dodatkowego rabatu od dostawcy. Warto jednak pamiętać, że choć istnieją pewne stałe założenia, to warunki udzielania kredytu kupieckiego zawsze zależą od podmiotu udzielającego kredytu.
Odwrócony kredyt kupiecki
Odwrócony kredyt kupiecki jest formą zgody sprzedającego na otrzymanie zapłaty za towar bądź usługę jeszcze przed jej wykonaniem. Oznacza to, że wykonawca najpierw otrzymuje zaliczkę lub całościową kwotę, a dopiero po otrzymaniu podejmuje się realizacji zlecenia. Jest to rozwiązanie, które często stosuje się w przypadku produktów tworzonych na konkretne zamówienie i stanowi zabezpieczenie dla wykonawcy zlecenia.
Termin płatności i limit kupiecki
Kredyt kupiecki udzielany jest w oparciu o porozumienie obu stron czyli kupującego i sprzedającego. Ten rodzaj transakcji eliminuje pośredników w postaci instytucji finansowych. Jest uznawany za krótkoterminowe źródło finansowania, choć termin zapłaty jest zawsze sprawą indywidualną, ustaloną przez sprzedawcę. To on decyduje, na jaki okres chce przesunąć płatność. Najczęściej okres kredytu kupieckiego wynosi 30 dni, jednak może być także rozciągnięty do kilku miesięcy. Jego długość zależy przede wszystkim od branży, rodzaju towaru oraz jego ceny. Polskie prawo pozostawia pełną swobodę w tym obszarze, dlatego wielu przedsiębiorców dobiera firmy, z którymi współpracuje na podstawie dogodnego terminu płatności. Dłuższy termin oznacza możliwość spieniężenia w tym czasie zakupionych towarów i zapłatę za nie dostawcy. Choć kredyt kupiecki to kredyt krótkoterminowy to warunki udzielenia kredytu dyktowane są przez dostawcę towaru lub usług. Poza ustalonym terminem firmy wprowadzają często ograniczenia w postaci limitu kupieckiego. Limit kupiecki to maksymalna kwota, do której przedsiębiorca może udzielić kredytu kupieckiego. Dostawca sprawdza w ten sposób wiarygodność kontrahenta.
Skonto, czyli rabat, który dostawca może udzielać za wcześniejszą spłatę
Niektóre firmy udzielające kredyt kupiecki stosują instrumenty, które mają zachęcić kontrahentów do tego, aby wierzytelność została spłacona przed terminem. Spłacając szybciej kredyt odbiorcy zyskują możliwość otrzymania procentowej zniżki ceny.
Przykład: Przedsiębiorca otrzymuje towar z terminem odroczonej płatności, który wynosi 30-dni. Jednocześnie nabywca ma prawo spłacić całą sumę w ciągu 14 dni z możliwością otrzymania 5% zniżki. Skonto jest kuszącym rozwiązaniem, jednak nie w każdym przypadku będzie umożliwiało zachowanie płynności finansowej.
Ubezpieczenie kredytu kupieckiego i inne zabezpieczenia jakie kontrahent stosuje podczas udzielenia kredytu kupieckiego
Warunki dyktuje sprzedawca, który daje kredyt kupiecki przedsiębiorcy. To on dyktuje warunki, więc w niektórych przypadkach może wymagać dodatkowego zabezpieczenia transakcji.
Czasami jedynym warunkiem jest konieczność spłacenia całej należności za dostawę przed kolejnym zamówieniem, w innych przypadkach wymagane są inne formy zabezpieczenia takie jak:
- konieczność dostarczenia dodatkowych dokumentów
- zabezpieczenie wekslowe
- cesja wierzytelności
- zgoda na faktoring
- weksel in blanco
- sprzedaż z zastrzeżeniem w umowie prawa własności do momentu uregulowania płatności
- zapis w umowie o naliczaniu karnych odsetek za zwłokę
Powyższe zabezpieczenia najczęściej stosowane są w przypadku nowych kontrahentów lub w momencie, kiedy zobowiązanie udzielane jest na długi okres lub dotyczy dużej kwoty. Warto pamiętać, że to przedsiębiorca dyktuje warunki kredytu i to od niego zależy jakiej formy zabezpieczenia sobie życzy. W niektórych przypadkach firmy wymagają także przedstawienia informacji dotyczących kondycji finansowej czy opinii innych dostawców. Zaliczka na towar także stanowi swojego rodzaju zabezpieczenie transakcji.
Inną formą zabezpieczenia jest skorzystanie z zewnętrznego ubezpieczenia. Ubezpieczenie kredytu kupieckiego może zagwarantować przedsiębiorcy mniejsze ryzyko transakcji. Szczegółowy zakres ubezpieczenia zawsze zależy od konkretnej polisy. Na rynku dostępnych jest wiele firm, które udziela tego rodzaju zabezpieczenie. Do ich zadań należy nie tylko pomoc w odzyskaniu należności, ale także sprawdzanie wiarygodności kontrahentów czy negocjacji w momencie kiedy wykryją ryzyko niewypłacalności. Ubezpieczenie chroni przedsiębiorcę przed brakiem płatności, a co za tym idzie przed zatorami płatniczymi, które mogą wpłynąć na kondycję finansową przedsiębiorstwa. Jest gwarancją otrzymania zapłaty za towar bądź wykonaną usługę po terminie dostawy.
Kredyt kupiecki – wady i zalety
Każdy instrument finansowy posiada swoje wady i zalety. Choć kredyt kupiecki uznawany jest za najkorzystniejszy rodzaj kredytu dla osób, które nie posiadają swoich własnych środków finansowych i nie chcą lub nie mogą zaciągnąć kredytu operacyjnego, to niesie ze sobą pewne zagrożenia.
Kredyt kupiecki – korzyści dla odbiorcy towaru lub usług:
- krótka procedura finansowania
- pozwala na zachowanie płynności finansowej przez firmę
- idealne rozwiązanie dla przedsiębiorców, którzy nie chcą korzystać ze swoich własnych środków ani uruchamiać kredytów obrotowych
- umożliwia rozwój przedsiębiorstwa
- zakup towarów z rabatem dzięki skonto
Kredyt kupiecki – korzyści dla dostawcy towaru lub usług:
- ma wpływ na atrakcyjność oferty
- pozwala na dotarcie do nowych odbiorców
- wzmacnia pozycję i konkurencyjność firmy na rynku
Firmy korzystające z kredytu kupieckiego czerpią przede wszystkim korzyści niematerialne, które także są bardzo istotne. Jednak warto pamiętać, że oferując usługę z terminem płatności po dostarczeniu danego towaru lub usługi, biorą na siebie także pewne ryzyko. To właśnie dostawca ponosi ryzyko wynikające z tej formy finansowania. Brak płatności od kilku kontrahentów jednocześnie może doprowadzić nawet do utraty przez niego płynności finansowej. Istnieją jednak formy zabezpieczenia, które mają na celu zniwelowanie negatywnych skutków udzielenia kredytu. Jednym z nich jest limit kupiecki, który wprowadza górną granicę należności, jaką dostawca jest w stanie odroczyć danemu klientowi.
